Εις την Πόλιν...*

Γράφει η Μελίνα Δημ. Τσιλιμίγκρα

Είναι φορές που οι εικόνες είναι πολύ βαριές, σχεδόν που δεν έχουν ελαφρυντικα...Είναι φορές που οι λέξεις χάνουν τη σημασία τους δείχοντας πως αρκεί το σημαίνον και όχι το σημαινόμενο...Είναι φορές που η μουσική μπορεί μόνο να σε ταξιδεύει αλλά και να σε ζαλίζει παράλληλα. Γιαυτό στην Κωνσταντινούπολη δεν προτίμησα τίποτα από τα τρία... Πριτίμησα απλά να συγκλονίζομαι...

Ανάμεσα σε κτίρια θεόρατα, προσφάτως ανεγειρόμενα και γερμένα προς το Θεό, τον δικό τους όχι το δικό μας... Ανάμεσα σε δρόμους χιλιοπατημένους, ανάμεσα σε έναν ήλιο αδικίας ...Ανάμεσα σε όλα αυτά περπατούσα και έπεφτα...

Ευχαριστώ τον Κύριο που μου έδωσε την ευκαιρία και την ευλογία να επισκεφθώ την Πόλη του. Αυτή είναι η δεύτερη επίσκεψή μου στην πιο όμορφη από όλες τις Πόλεις... Σε μια Πόλη που παλεύει ανάμεσα στο ανθρώπινο και στο πανανθρώπινο... Ανάμεσα στο παρελθόν και το σήμερα... Ανάμεσα στο Θεό και τους ανθρώπους... Το δεύτερο μου ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη της καρδιάς μας.

Άφησα την Πόλη πριν ένα χρόνο ακριβώς και όταν την επισκέφθηκα ξανά φέτος είδα πως είχε αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο από πέρυσι. Οι Τουρίστες είχαν  δεκαπλασιασθεί, ουρανοξύστες είχαν ξεπηδήσει από το πουθενά καθώς και πολλά ελληνικά κτίρια που πέρυσι πρόλαβα να αντικρίσω είχαν γκρεμιστεί κακήν κακώς μιας και το μαύρο χρώμα από τη φωτιά και οι ελληνικές πινακίδες και περιγραφές άφηναν τους αδαείς ξένους με ένα ερωτηματικό... Κάτι σαν να μην μπορούσε να συμπληρώσει το παζλ της αναζήτησης τους στην Πόλη του Θεού..
Ευτυχώς για εμένα κατέγραψα πολλά που υπάρχουν ακόμη και σήμερα, και στην προηγούμενη επίσκεψη μου και στην τωρινή και θα φροντίσω να κάνω ένα αφιέρωμα για αυτά που έχουν μέχρι στιγμής παραμείνει στη θέση τους...
Το φοβερό στην όλη πραγματικότητα είναι πως μου έχει δοθεί η ευκαιρία να ταξιδέψω πολλές φορές σε πολλές χώρες στο εξωτερικό μα ποτέ μου δεν ένοιωσα δίνοντας το διαβατήριο μου στο αεροδρόμιο πως ουσιαστικά δεν έχω αλλάξει χώρα και βρίσκομαι ακριβώς στην ίδια... Και από συζητήσεις μου με αρκετούς Έλληνες διασταύρωσα πως έχουν το ίδιο ακριβώς συναίσθημα...Δεν πήγα σε άλλη χώρα...Πήγα στην άλλη Ελλάδα που έχουν πάνω της χαράξει σύνορα με μαρκαδόρους...
Αυτή τη φορά επισκέφθηκα το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Κανείς "δε γνώριζε για αυτό", ούτε στο ξενοδοχείο, ούτε στα ταξί και μετά από αρκετή ταλαιπωρία φιλοτιμήθηκε κάποιος να μας κάνει τη χάρη...Η κατάνυξη μεγάλη , οι προσευχές πολλές όχι μόνο από Έλληνες προσκυνητές αλλά και από Σέρβους, από Ρώσσους... Και τα μαγαζιά των αλλόθρησκων γεμάτα από εικόνες της Παναγίας μας και τους Χριστού μας... Θησαυρίζουν με θεία προέλευση... Καταραμένα χρήματα για αυτούς που πρώτα ξήλωσαν και  διαπόμπευσαν τα θεία , ώστε να τα πουλήσουν αργότερα και μεταφορικά και κυριολεκτικά...
H ειρωνεία των αδερφών μας Τούρκων ζωγραφισμένη στα μάτια τους και στα χείλη τους. Το μίσος τους η αιώνια εικόνα τους και εσύ τουρίστας στον τόπο σου... Όπου έχει ξεχειλίσει από ξένους...
Πουλάς αξιοπρέπεια, δίνεις χρήματα, δίνεις χειραψίες με τα μάτια και γνέφεις καταφατικά, θες δε θες ... για να πας να προσκυνήσεις... να πας να αναζητήσεις του λόγους και τις αιτίες... να πας να προσευχηθείς στο ίδιο μέρος όπου προσευχήθηκαν τόσοι... για να δεις το θρύλο να γεννάται και να πεθαίνει, να τον δεις να αλλάζει χρώματα και σημαίες... γλώσσες και αιώνες....
Η Πόλη αυτή είναι ευλογημένη και παράλογα λεηλατημένη έως το μεδούλι... Είναι το καμάρι  μας και το δάκρυ μας σαν αντικρίζει κανείς το μεγαλείο της και αυτόν το ροδοκόκκινο ουρανό πριν πέσει ο ολόγιομος ο ήλιος...πριν ανέβει η σελήνη....  δεν την πρόλαβα σε πανσέληνο τη Βασιλεύουσα... και είδα το φεγγάρι μισό να ανεβαίνει στον ουρανό.... την ημισέληνο είδα.... τη δική τους.... και τον δικό μας ήλιο να σκαρφαλώνει πάλι γεμάτος κουράγιο το πρωί... στον ουρανό τον ίδιο...στον ουρανό της αιώνιας πάλης και της ανταλλαγής... στον ουρανό τον Άγιο .... στον ουρανό της Πόλης μας...
Έπιασα τον εαυτό μου να κάθομαι λεπτά ακίνητη σε μια γωνία της TAXIM και να κοιτώ την σημαία μας να κυματίζει... ήμουν κοντά στο ελληνικό προξενείο ... αλλά αυτός ο ουρανός της Πόλης μας τη δικαίωνε τόσο ... και της ταίριαζε... Αλλά ήταν φιλοξενούμενη στον τόπο της.... ένα απλό πανί για αυτούς... ένα μπάλωμα για μένα μέσα στην πληγή της ψυχής μου... Και φέτος το προξενείο μας το μοναδικό χωρίς φυλάκιο απέξω.... το γιατί μη ρωτήσετε εμένα...
Ελληνικά ακούς, ελληνικά βλέπεις, ελληνικά ταπεινώνεσαι και ελληνικά αναγεννιέσαι...
Ο Βόσπορος, το καμμένο Ζάππειο με τους δυο μαθητές του, η "EΙΣΟΔΟΣ ΜΑΘΗΤΡΙΩΝ", η οδός Χρυσοβέργη, τα ελληνικά σπίτια, τα ελληνικά μαγαζιά, ο Θεός τους,  ο Θεός μας, ο ροζ ουρανός, τα τείχη ...η τύχη μας;
Και έρχεται η ώρα να αποχαιρετήσεις... ξέρει η Πόλη από αποχαιρετισμούς... ξέρει από δάκρυα..ξέρει από πόνο και από βοριάδες ξέρει... Μόνο που δεν μπορείς να το πεις.. το ψιθυρίζεις... μέσα από τα δόντια... δεν έφυγα για πάντα... θα ξαναέρθω... οι υποσχέσεις σου...  ακεραιότητες που έχασαν το νόημά τους... Ένα νόημα πολυσήμαντο και πολυσύχναστο σε όλα τα στενά.. και της στεριάς και της θάλασσας... Ένα νόημα δίχως νόημα... δίχως νόηση... Ένα κενό που ρίχνεται σαν ευχή και σαν κατάρα ακόμη...
Την άφησα ξανά... την απογοήτευσα ξανά... της υποσχέθηκα θα έρθω πάλι εις την Πόλιν... αλλά χωρίς διαβατήριο... με την ταυτότητά της... με την ταυτότητά μου...

 

Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.

Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού — μη ελπίζεις—
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.....
                                                                      (Καβάφης)

  * Η ονομασία Istanbul για όσους δεν το γνωρίζουν προέρχεται από την ελληνική φράση «εις την Πόλιν"...  Όσο τούρκικο και αν ακούγεται , είναι και αυτό ελληνικό, και αυτό όπως και όλα εις την Πόλιν α